تأثیر هوش مصنوعی بر زیرساخت‌ها: چالش‌ها و فرصت‌ها
رشد سریع مدل‌های هوش مصنوعی، به‌ویژه مدل‌های مولد، نیاز به منابع محاسباتی گسترده را افزایش داده است. در نتیجه، هزینه ساخت مراکز داده در ایالات متحده در ژوئن ۲۰۲۵ به رکورد ۴۰ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال گذشته ۳۰٪ رشد داشته است. شرکت‌هایی مانند مایکروسافت، آمازون و گوگل میلیاردها دلار برای گسترش زیرساخت‌های هوش مصنوعی خود سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
این روند پرشتاب، فشار زیادی بر شبکه‌های برق وارد می‌کند. بر اساس یک مطالعه، مصرف برق مراکز داده در ایالات متحده از ۵۸ تراوات‌ساعت در سال ۲۰۱۴ به ۱۷۶ تراوات‌ساعت در سال ۲۰۲۳ رسیده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۸ به بازه‌ای میان ۳۲۵ تا ۵۸۰ تراوات‌ساعت برسد. این افزایش مصرف انرژی، ضرورت توسعه زیرساخت‌های پایدار و هوشمند را بیش از پیش آشکار می‌سازد.
هوش مصنوعی می‌تواند با پیش‌بینی بلایای طبیعی و بهینه‌سازی واکنش‌ها، تاب‌آوری زیرساخت‌ها را تقویت کند. گزارشی از Deloitte نشان می‌دهد که استفاده از AI می‌تواند تا سال ۲۰۵۰ حدود ۷۰ میلیارد دلار در هزینه‌های مستقیم ناشی از بلایای طبیعی صرفه‌جویی به همراه داشته باشد. این صرفه‌جویی از طریق بهبود برنامه‌ریزی، شبیه‌سازی و مدیریت بحران ممکن می‌شود.
ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی همچنین می‌توانند با تحلیل داده‌های تاریخی، پیش‌بینی نتایج پروژه‌ها، شناسایی ریسک‌ها و ارائه راهکارهای کاهش آن‌ها، مدیریت پروژه‌های زیرساختی را بهبود بخشند. چنین قابلیتی منجر به تصمیم‌گیری دقیق‌تر، ساده‌سازی فرایندها و افزایش احتمال تکمیل پروژه‌ها در زمان و بودجه تعیین‌شده خواهد شد.
در کنار این مزایا، استفاده فزاینده از AI تهدیدات سایبری تازه‌ای را نیز برای زیرساخت‌های حیاتی ایجاد می‌کند. مطالعه‌ای از دانشگاه Georgetown نشان می‌دهد که پذیرش گسترده هوش مصنوعی می‌تواند سیستم‌های زیرساختی را توانمندتر سازد، اما هم‌زمان آن‌ها را در معرض ریسک‌های امنیتی نوینی قرار دهد که نیازمند رویکردها و راهبردهای پیشرفته امنیت سایبری است.
جمع‌بندی
هوش مصنوعی به‌عنوان یک نیروی تحول‌آفرین، زیرساخت‌های جهانی را دستخوش تغییرات اساسی کرده است. این فناوری با ایجاد تقاضای بی‌سابقه برای مراکز داده، انرژی و شبکه‌های ارتباطی، چالش‌ها و فرصت‌های متعددی را پیش روی توسعه‌دهندگان، سرمایه‌گذاران و سیاست‌گذاران قرار داده است. بهره‌برداری بهینه از ظرفیت‌های AI مستلزم سرمایه‌گذاری‌های گسترده، همکاری‌های بین‌بخشی و توسعه زیرساخت‌های پایدار و مقاوم در برابر تهدیدات سایبری خواهد بود.